Dzień dobry!
Dziś roślina, która jeszcze przed wyjazdem do Chin zaintrygowała mnie swoimi jadalnymi owocami i zupełnym brakiem popularności w internecie i sklepach. Nigdy wcześniej ani nie słyszałam o tym owocu czy roślinie, ani nawet nie widziałam na zdjęciach czy na żywo. A tu niespodzianka!
Po dotarciu do Chin rozglądałam się za Chińskim drzewkiem daktylowym (Zizipus jujube), nazywanym także jujubą (nie mylić z jojobą, to dwie różne rośliny, mają tylko bardzo podobną nazwę potoczną!), ale nigdzie nie mogłam jej znaleźć. Nie jest to zbyt ozdobna roślina, a stricte uprawiana dla owoców, tak więc w przeciwieństwie do Chińskiego drzewa truskawkowego (Myrica rubra) nie występuje w parkach czy zieleni przyulicznej.
Niestety znalezienie drzewka zeszło mi dłużej niż planowałam, i jak to zwykle bywa, odkryłam od razu cały sad głożynowy (Zizipus jujube), który znajdował się pod moim nosem od samego początku - był na kampusie uczelni, na której studiowałam.
Niestety z moim szczęściem w kolejnym roku przerobiono go na parking dla profesorów, a ja zdążyłam się przeprowadzić na obrzeża miasta, gdzie wiedząc już czego szukać udało mi się odnaleźć dwa drzewa, które raczej prędko nie znikną pod warstwą betonu :)
Trochę o głożynie pospolitej
Zanim przejdziemy do kwiatów i całej ich otoczki zajmijmy się na szybko samą rośliną, której kwiaty dziś chciałam omówić. Polską nazwą tego drzewa jest głożyna właściwa (Ziziphus jujuba). Jest to jeden z dwóch ważnych użytkowo gatunków głożyny, drugim jest głożyna omszona (Ziziphus mauritiana). Gatunek ten należy do rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae), do których należy także drzewo rodzynkowe (Hovenia dulcis). Inne gatunki z tej rodziny występujące w Polsce mają tylko wartość w zielarstwie.
 |
| Pokrój kwitnącej głożyny pospolitej rosnącej swobodnie |
Skąd taka nazwa chiński daktyl? Owoc, szczególnie ten suszony czy wędzony wygląda niemal identycznie jak owoce palmy daktylowej, choć w smaku zupełnie się różnią.
Sama głożyna pospolita jest liściastym drzewem osiągającym maksymalnie 3-4 metry
wysokości, choć zazwyczaj nie przekracza 2 metrów, oraz 3 metry
szerokości. Rozgałęzia się dość mocno i nieregularnie, ale nie ma zbyt
gęstego pokroju. Liście delikatne i błyszczące, z wyraźnym unerwieniem, jajowate, jajowate-eliptyczne lub jajowate-podłużne; 3-7 cm długości, 1,5 cm szerokości.
Więcej o samej roślinie, jej pochodzeniu i uprawie pisałam w tym poście.
 |
| Źródło: plantillustrations.org |
O kwiatach
Pierwszą i ciekawą sprawą w kwitnieniu chińskiego drzewa daktylowego jest to, że w przeciwieństwie do jabłoni lub brzoskwini, pąki kwiatowe jujuby nie są zawiązywane w poprzednim roku, ale w tym samym roku, w którym kwitną. Oznacza to, że w miarę wzrostu gałęzi, inicjują one rozwój kwiatów.
Jujuby mają naprawdę małe kwiaty o średnicy około 5-7 mm i mają ich znacznie więcej niż większość roślin owocowych. Same
kwiaty jak już wspomniałam są drobne i dość niepozorne, bez ozdobnych
płatków, dlatego nie widać ich z daleka patrząc na drzewo. Każda gałązka może mieć od 20 do ponad 100 kwiatów w zależności od odmiany. Jednak ze względu na dużą konkurencję o składniki odżywcze tylko część z ogromnej liczby kwiatów zawiązuje owoce.
Głożyna pospolita w Chinach kwitnie długo - od maja niemal do lipca, w zależności od odmiany oraz lokalizacji pojawiają się wcześniej lub później. Te w mojej okolicy (środkowe Chiny) kwitną zazwyczaj w maju i czerwcu stąd też ten post w tym właśnie okresie:)
Początkowo pojawiają się drobne, zielone pąki kwiatowe na gałązkach w kątach liści. Kiedy pąki kwiatowe są bliskie kwitnienia stają się żółtawe. Proces kwitnienia obejmuje następujące etapy:
- rozdzielenie płatków i otwarcie kwiatu
- płaskie płatki kwiatu,
- stojące płatki,
- oddzielanie płatków od pylników,
- płaskie płatki i pylniki stojące,
- płaskie pylniki i brunatnienie znamion,
Czas trwania poszczególnych etapów różniły się w zależności od odmiany i rodzaju kwitnienia.
Zapylanie
W
zależności od odmiany drzewa daktylowego (a jest ich w Chinach ponad
800!) można podzielić na dwa typy kwitnienia – kwitnienie poranne lub
kwitnienie popołudniowe – w oparciu o czas ich otwierania się działek. Mimo to, obydwa typy uwalniają pyłek w podobnej porze dnia – typ poranny uwalniał pyłek od rana do południa, głównie jednak po południu, a typ popołudniowy uwalniał pyłek po południu i ponownie następnego ranka.
Proces kwitnienia trwa 24 godziny. Każdy kwiat kwitnie tylko jeden dzień, ale kwitnienie gałązek trwa 4–6 tygodni lub dłużej. Deszcz i zachmurzenie opóźniają zazwyczaj proces kwitnienia. Dobrze jest jeśli podczas okresu kwitnienia zdarzy się pogoda słoneczna.
Kwiaty drzewa daktylowego są obupłciowe, co oznacza, że jeden kwiat zawierał zarówno męskie jak i żeńskie organy płciowe. Co do samego procesu zapylania mamy tutaj dwie możliwości w zależności od odmiany. Niektóre odmiany bowiem są samopylne, inne wymagają pomocy owadów.
 |
| Tylko część kwiatów zawiązuje owoce |
Słyszeliście o głożynach? A może ktoś z Was już uprawia swoje daktyle w ogródku i ma jakieś ciekawe doświadczenia? Dajcie znać! :)
Źródła i ciekawe linki:
