Dzień dobry!
Temat bardzo interesujący, łatwy, a mimo wszystko jakoś mało oczywisty i niezbyt chętnie podejmowany, czyli uprawa orzechów ziemnych (Arachis hypogaea) z nasionka. W końcu udało mi się podejść do niego, niestety troszkę na oszukanych warunkach, ponieważ uprawiałam je w Chinach, jednak w Polsce jak najbardziej jest to możliwe, co potwierdza chociażby lektura Egzotyczne rośliny użytkowe w domu i w ogrodzie.
1. Zdobądź nasiona!
Uzyskanie orzecha ziemnego, zwanego inaczej orzechem arachidowym, orzachą ziemną lub fistaszkiem jest dość łatwa, jeśli tylko podejdziemy na poważnie do pierwszej i najważniejszej rzeczy do wykonania - uzyskania świeżego i nienaruszonego nasiona.
Teoretycznie jest to łatwe, ponieważ fistaszki są jednymi z bardziej rozpowszechnionych orzechów. Problemem jest jednak to, iż orzeszki te często są poddawane różnym procesom, na przykład prażenia lub solenia. Takie nasiona nie mają najmniejszych szans na wykiełkowanie, ponieważ zarodki wewnątrz są już dawno martwe. Dlatego najlepiej kupować takie orzeszki jeszcze w skorupce, najlepsze będą prawdopodobnie te z półki ekologiczna żywność :)
Niektóre firmy ogrodnicze sprzedają nasiona orzachy ziemnej, można na nie natrafić niekiedy w dużych sklepach ogrodniczych lub w internecie, ale ich jakość bywa różna, a żywotność jeszcze różniejsza. Aczkolwiek próbować można!
Przebywając w Chinach mam niemal stały dostęp do świeżych, nieprażonych nasion, które wyglądają w zasadzie na świeżo wyciągnięte z ziemi. Także mam sprawę bardzo ułatwioną. Orzeszki ziemne rzucane są na markety falami, więc albo są świeże, jeszcze brudne od ziemi, lub przetworzone, sprzedawane na wagę.
Kolejnym krokiem jest namówienie nasion do wykiełkowania. Zacznę może od tego jak to wyglądało u mnie - najlepszym zobrazowaniem będzie klimat jaki obecnie panuje u mnie, czyli żar z nieba. Temperatura ciągle jest w granicach 30 stopni, wilgotność powietrza na minimum 50%, momentami do 90%.
Fistaszki są roślinami pochodzącymi z tropikalnych rejonów Ameryki Południowej, ale z powodzeniem uprawiane w Afryce (tej cieplejszej części oczywiście) czy na południu Azji. Należy o tym pamiętać i zapewnić roślinie jak najwyższą temperaturę, która jednocześnie nie spowoduje dużego szoku po na przykład przesadzeniu jej do gruntu. Myślę, że takie minimum to 15-18 stopni.
Niektóre firmy ogrodnicze sprzedają nasiona orzachy ziemnej, można na nie natrafić niekiedy w dużych sklepach ogrodniczych lub w internecie, ale ich jakość bywa różna, a żywotność jeszcze różniejsza. Aczkolwiek próbować można!
Jak zdobyłam moje nasiona?
Przebywając w Chinach mam niemal stały dostęp do świeżych, nieprażonych nasion, które wyglądają w zasadzie na świeżo wyciągnięte z ziemi. Także mam sprawę bardzo ułatwioną. Orzeszki ziemne rzucane są na markety falami, więc albo są świeże, jeszcze brudne od ziemi, lub przetworzone, sprzedawane na wagę.
2. Wysiej!
Kolejnym krokiem jest namówienie nasion do wykiełkowania. Zacznę może od tego jak to wyglądało u mnie - najlepszym zobrazowaniem będzie klimat jaki obecnie panuje u mnie, czyli żar z nieba. Temperatura ciągle jest w granicach 30 stopni, wilgotność powietrza na minimum 50%, momentami do 90%.
Fistaszki są roślinami pochodzącymi z tropikalnych rejonów Ameryki Południowej, ale z powodzeniem uprawiane w Afryce (tej cieplejszej części oczywiście) czy na południu Azji. Należy o tym pamiętać i zapewnić roślinie jak najwyższą temperaturę, która jednocześnie nie spowoduje dużego szoku po na przykład przesadzeniu jej do gruntu. Myślę, że takie minimum to 15-18 stopni.
W łupinie czy bez? Od razu do ziemi czy poczekać?
Dobre pytanie - rośliny lepiej wykiełkują w łupince, czy może jednak szybciej będzie, gdy się jej pozbędziemy? Myślę, że w sumie to dobry pomysł na kolejny eksperyment (pierwszy dotyczył siewu passiflory i mitu z sokiem pomarańczowym).
Muszę przyznać, że nie wpadłam na ten pomysł przed siewem, a w trakcie pisania tego posta, więc wszystkie nasiona wysiałam tak samo - w łupinie. Jednak na dwa sposoby, pierwszy, mój ulubiony, czyli siew na mokrą gazę i hyc do wilgotnego pudełeczka, oraz drugi - prosto do ziemi. Skuteczniejszym okazał się sposób drugi.
W podłożu wykiełkowały niemal wszystkie orzeszki, na mokrej gazie nic...
Jak długo trzeba czekać?
Moim orzeszkom kiełkowanie zajęło 6 dni. Najszybsze orzeszki wykluły się na powierzchnię już 6 dnia od wysiewu, jednak były i takie, którym zajęło to 3 tygodnie. Warto też wziąć poprawkę na świeżość nasion - im starsze tym dłużej potrwa ich wybudzenie, co może potrwać i miesiąc.
3. Ciesz oczy!
Po wykiełkowaniu sprawa jest dość łatwa. Siewki orzecha arachidowego należy szybko i sprawnie rozsadzić do osobnych doniczek (jeśli wysiewane były grupowo, tak jak ja to zrobiłam). Rośliny rosną szybko, wypuszczając dość rozległy system korzeniowy jak na tak małe rośliny.
Orzech ziemny może być oprawiany w Polsce w gruncie, jednak należy całą uprawę dobrze zaplanować. Aby uzyskać jakieś zbiory należy zapewnić roślinie ponad 100 dni wegetacji (100-130 w zależności od odmiany), dlatego najlepiej zrobić to jeszcze w kwietniu. Fistaszek jest rośliną jednoroczną z rodziny Fabaceae, więc nawet jeśli zbiory nie będą duże, ziemia w ogródku na tym skorzysta:)
Jeśli jednak orzeszek przeznaczony jest do uprawy w domu, dobrze byłoby zapewnić mu ciepłe i słoneczne stanowisko oraz szeroką donicę - a nuż się uda uzyskać jakieś fistaszki. Jeśli nie, i tak będzie się ciekawie prezentował:)
Macie ochotę spróbować wysiać fistaszki? A może już podjęliście próby? Jak poszło? Dajcie znać w komentarzach:)
Dla ciekawskich:
https://en.wikipedia.org/wiki/Peanut_production_in_China
Tags:
Orzech ziemny
