Cynamonowiec indonezyjski - jak wygląda i smakuje cynamon indonezyjski?

Dzień dobry!

Zima to idealny czas na przyprawowe historie! 

Na blogu możecie już poczytać o innych przyprawach i o tym jak one rosną, ale dziś skupimy się na roślinie, która jest mało znana i nawet ja spotykając ją na swojej drodze nie dojrzałam w niej niczego szczególnego. Okazuje się jednak, że jest to niepozorna roślina z dużym potencjałem - poznajcie cynamonowiec indonezyjski (Cinnamomum burmannii)!

Kilka słów o cynamonowcach

Zanim przejdziemy do tego jaką rośliną jest nasz dzisiejszy bohater zatrzymajmy się na chwilę przy samych cynamonowcach, ponieważ spora ilość ich przedstawicieli jest dość ważna użytkowo. 

Cynamonowiec indonezyjski (Cinnamomum burmannii) należy do rodziny wawrzynowatych, do której należy chociażby sam wawrzyn, awokado czy werbena egzotyczna. Z ważniejszych przedstawicieli samych cynamonowców możemy wymienić kilka ciekawych gatunków:

• Cynamonowiec kamforowy (Cinnamomum camphora) - dość popularny w środkowych Chinach czy Japonii gatunek w zieleni miejskiej, uzyskuje się z niego kamforę;
• Cynamonowiec chiński (Cinnamomum cassia) - gatunek występujący w południowej części Chin; jeden z dwóch podstawowych cynamonowców w tym kraju, używany głównie jako przyprawa do hot pot'a czy "herbacianych jajek";
  
• Cynamonowiec cejloński (Cinnamomum verum) - gatunek, którego kora jest znana jako przyprawa w Polsce;
• Cynamonowiec sajgoński (Cinnamomum loureiroi) - tzw Saigon cinnamon, uprawiany głównie w Wietnamie, dość blisko spokrewniony z cynamonowcem chińskim i o podobnych właściwościach, choć zdaje się, że jego cena jest raczej wysoka; jest jednym z ważnych składników zupy Pho;

Pokrój cynamonowca indonezyjskiego

 

Gdzie rośnie cynamonowiec indonezyjski?

Oczywiście jak sama nazwa - cynamonowiec indonezyjski - drzewo to pochodzi z Indonezji, a dokładnie doszukuje się jej pochodzenia z zachodniej części Sumatry, szczególnie w okolicach miasta Padang. Ponoć do dziś największa ilość przyprawy uzyskiwana z tego gatunku pochodzi właśnie z Indonezji, jednak z całą pewnością drzewo to bywa uprawiane także w innych krajach Azji Południowo-Wschodniej.

Jako że było mi dane pomieszkać chwilę w Chinach, to skupię się bardziej na tym kraju, ponieważ i w południowych prowincjach Państwa Środka (Fujian, Guangdong, Hainan, Guangxi i Yunnan) można spotkać ten gatunek w uprawie, szczególnie że Chińczycy powoli interesują się różnymi mniej znanymi roślinami przyprawowymi.

Liście w porównaniu z moją dłonią ;)

Jak wygląda cynamonowiec indonezyjski?

Jest to wiecznie zielone drzewo, do 20 metrów, jednak te które udało mi się spotkać, miały maksymalnie 4-5 metrów wysokości. Kora jest gładka, szaro-brązowa lub ciemnobrązowa, wewnętrzna kora czerwona, natomiast gałęzie gładkie. 

Liście naprzemiennie lub przeciwległe, blaszka liściowa skórzasta, owalna, podłużna lub lancetowata, długości 5,5-10,5 cm, szerokości 2-5 cm, wierzchołek krótki spiczasty, cały, jasno-zielony, a od spodu  jaśniejsze. Liście mają charakterystyczne trójżyłkowe unerwienie wychodzące od podstawy liścia.

Cynamonowce kwitną jesienią, od września do grudnia. Kwiaty pojawiają się w kątach liści w drobnych wiechach. Są one drobne, niepozorne i niezbyt ozdobne. Same kwiaty mają około 4-6mm średnicy i biało-zielonkawą barwę. 

Owoce, równie drobne co kwiaty, pojawiają się od listopada aż do marca w zależności od rejonu występowania i pogody. Mają one owalny kształt, średnicę 5-6 mm oraz ciemną barwę.

Owoce cynamonowca indonezyjskiego na duuużym zbliżeniu

 

Kora cynamonowca indonezyjskiego

 

Zacznijmy od tego jak wygląda kora cynamonowca indonezyjskiego i czym się różni od bardziej nam znanej kory cynamonowca cejlońskiego, królującego na sklepowych półkach? 

Kora cynamonu indonezyjskiego jest znacznie grubsza (od 1 do 3 mm) od kory pozyskiwanej z innych gatunków cynamonowców, dlatego jest trudniejsza do złamania. Na zewnątrz kora ma czerwonawo-brązową barwę, bardzo podobną do cynamonu cejlońskiego (Cinnamomum verum), ale wewnętrzna strona jest znacznie ciemniejsza, szaro-brązowa.

 

 

Kora u rosnącego cynamonowca indoznezyjskiego

 

Dużą różnicą jest także sposób zwijania. Bardzo ciężko to zauważyć, ponieważ dużo stron podaje błędne informacje i zdjęcia, jednak z mojego research'u wynika, że kora cynamonowca indonezyjskiego jest właśnie tą, którą możemy kupić w polskich sklepach! Wygląda na to, że jest on tańszym odpowiednikiem prawdziwego cynamonu, czyli cynamonowca cejlońskiego.

Przede wszystkim nasz cynamonowiec indonezyjski zwija się w dwie rurki z dwóch stron, ze względu na swoją grubość nie może się zwinąć zbyt ciasno, w przeciwieństwie do "cynamonu prawdziwego", który jest dość cienki i może się zwinąć naprawdę kilka razy, bardzo ciasno.

 

Złamana gałąź u cynamonowca indonezyjskiego - możemy podpatrzeć kolory świeżego drewna i kory

 Smak, właściwości, skład

Nie będę się tu za bardzo skupiać na smaku cynamonu, ponieważ wydaje mi się, że jest on raczej dość powszechnie znany - jest to bowiem przedstawiciel, który raczej łatwo możemy kupić w polskich sklepach. 

Ciekawszym aspektem wydaje mi się coś co znalazłam w kilku miejscach, dotyczące składu chemicznego poszczególnych gatunków i ich kory. A dokładnie chodzi tutaj o zawartość kumaryny (naturalny związek chemiczny, który w dużych dawkach powoduje marskość wątroby), którą zawierają zarówno cynamonowce, jak i znana nam może równie dobrze turówka wonna, czyli trawa dodawana do żubrówki, tzw trawa żubrowa. 

 

Po lewej biały kardamon, po prawej cynamon indonezyjski

Według standardów UE, dopuszczalna zawartość kumaryny w cynamonie to 2mg/kg, okazuje się jednak, że niektóre gatunki zawierają jej nieco więcej (lub mniej):

• Cinnamomum verum, inaczej C. zeylanicum - cynamon prawdziwy/cejloński - 0.017 g/kg

• Cinnamomum burmanni - cynamonowiec indonezyjski - 2.15 g/kg 
• Cinnamomum loureiroi - cynamonowiec wietnamski/sajgoński - 6.97 g/kg 
• Cinnamomum cassia, inaczej C. aromaticum - cynamonowiec chiński/wonny - 0,31 g/kg

Wynika z tego, że cynamon cejloński i chiński są stosunkowo bezpieczne w użyciu, nasz dzisiejszy bohater jest tak na skraju, a cynamon wietnamski powinien być raczej używany sporadycznie.

Dajcie znać w komentarzach czy dowiedzieliście się czegoś nowego z tego tekstu, bo ja podczas pisania poznałam dużo nowych ciekawostek;)

Źródła i ciekawe linki:

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1555/padang-cassia 

http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Cinn_bur.html 

https://web.archive.org/web/20130624015034/http://ntbg.org/plants/plant_details.php?plantid=2799 

Opis cynamonowca po chińsku 

Kumaryna w cynamonie