Dzień dobry!
Podczas pisania o uprawie imbiru lekarskiego (Zingiber officinale) przypomniałam sobie o istnieniu wielu innych ciekawych gatunkach imbiru. Jeden z nich regularnie wyświetlał mi się w propozycjach kupna na taobao, co uznałam za znak - trzeba kupić i spróbować! Tak więc kłącza myogi, czyli imbiru japońskiego (Zingiber mioga) trafiły w moje ręce.
Trochę o imbirach
Zacznijmy od systematyki - myoga, czyli imbir japoński należy do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae) i jest to dość skomplikowana rodzina, do której należy m.in kurkuma, kardamon, alpinia oraz galangal.
Rodzaj imbir liczy obecnie (na styczeń 2023r.) 205 zaakceptowanych gatunków i mimo, że na pierwszy rzut oka imbir kojarzy nam się jedynie ze znanym nam ze sklepów imbirem lekarskim, istnieje kilka innych użytkowych gatunków z tego rodzaju, które warto tu wspomnieć.
Myślę, że możemy zrobić małą listę co ciekawszych imbirów:
- Imbir lekarski (Zingiber officinale) - podstawowy i najbardziej znany imbir; o jego uprawie poczytacie więcej na blogu;
- Imbir japoński (Zingiber mioga) - nasz dzisiejszy bohater;
- Imbir cytwarowy (Zingiber zerumbet) - inaczej gorzki imbir, gdzie użytkową częścią oprócz kłącza są także kwiaty wypełniające się aromatyczną wodą, stąd nazwa shapoo ginger;
- Imbir żółty (Zingiber montanum) - bywający lokalnym substytutem imbiru oraz kurkumy oraz przyprawą;
 |
| Kłącze imbiru japońskiego w przekroju |
Trochę o roślinie
Skoro już wiemy z jakimi innymi ciekawymi gatunkami spokrewniony jest nasz dzisiejszy imbir sprawdźmy jak w ogóle wygląda i rośnie myoga!
Imbir japoński jest wieloletnią byliną na pierwszy rzut oka przypominający imbir lekarski. Dorasta do około 1 metra wysokości, a lancetowate, żywozielone liście o długości 20-37 cm i szerokości 4-6 cm, wyrastają z pseudo-łodygi z widocznych pochew liściowych.
Kwiaty pojawiają się pod koniec lata i wyrastają wprost z kłącza. Zebrane są one w kłos na szczycie krótkiej łodygi, często nie wyrastają za wysoko ponad poziom gruntu. Często to co zobaczycie po wpisaniu myoga w google to zebrane niedojrzałe kwiatostany imbiru japońskiego. Delikatne kwiaty, zwykle białe do żółtawych,
wyrastają spomiędzy przylistków kwiatostanu. Co ciekawe istnieją dwie odmiany imbiru - kwitnące latem i te kwitnące jesienią.
Owocem imbiru jest pękająca jajowata torebka, która od wewnątrz ma czerwoną barwę i zawiera czarne nasiona, choć główną metodą rozmnażania imbiru pozostają jednak kłącza.
 |
| Liście imbiru japońskiego (Zingiber mioga) |
Skąd pochodzi i gdzie występuje naturalnie myoga?
Naturalny zasięg Zingiber mioga rozciąga się od środkowych i południowo-wschodnich Chin (konkretnie prowincje Anhui, Guangdong, Guangxi, Guizhou, Hunan, Jiangsu, Jiangxi, Yunnan oraz Zhejiang) do góry północnego Wietnamu i do Korei Południowej.
Występuje również w
Japonii, z wyjątkiem Hokkaido. Szczególnie z upraw myogi znane są prefektury Miyagi, Kioto oraz Gunma. Często imbir japoński uprawiany jest także w szklarniach w innych prefekturach, jak chociażby w prefekturze Kochi.
Kolonie imbiru japońskiego w swoim naturalnym środowisku faworyzują bogate, wilgotne gleby, zwykle rosną na zacienionych zboczach oraz w dolinach górskich w podszycie lasów liściastych i mieszanych.
Kłącza imbiru japońskiego - czy są jadalne?
Imbir japoński jest oczywiście rośliną użytkową (inaczej miałby małe szanse by pojawić się na tej stronie, ponieważ ja się skupiam na jadalnych roślinach raczej). Według internetu imbir japoński nazywany jest japońskim ze względu na to, że to właśnie w Japonii jest uprawiany jako warzywo i spożywany jest tylko w Japonii lub przez Japońskich imigrantów.
I w przeciwieństwie do imbiru japońskiego czy kurkumy, kłącze imbiru japońskiego nie jest spożywane, a inne części tej rośliny - młode kwiatostany oraz łodygi. Używane są ze względu na intensywny aromat o lekko pikantnym posmaku i nieco lżejszą strukturę od kłącza.
 |
| Po lewej imbir japoński, po prawej dla porównania kłącze imbiru lekarskiego |
Zastosowanie i właściwości
W takim razie zastanówmy się nad zastosowaniem imbiru japońskiego, w jakich daniach kuchni azjatyckiej jest używana i w jaki sposób?
W Japonii jest popularny jako przyprawa siekana i dodawany do niektórych makaronów. Japończycy, ze względu na zawartość α-Pinenu (składnika zapachowego zawartego w żywicy sosnowej), używają kwiatów i łodyg imbiru japońskiego raczej na świeżo. Składnik ten szybko wietrzeje więc zastosowanie jest ograniczone, a składniki muszą być zawsze świeżo posiekane.
Mówi się, że myoga ma działanie pobudzające apetyt, wspomagające trawienie i promujące pocenie się. Zawiera m.in. witaminę K,
potas,
wapń czy
magnez. Poza Japonią roślina ta jest stosowana jedynie w TCM, czyli tradycyjnej medycynie chińskiej jako lek o właściwościach przeciwzapalnych i odtruwających.
 |
| Nie wszystkie kłącza zmieściły się do jednyej doniczki |
Ciekawostka
Podczas szukania informacji postanowiłam pobuszować po lokalnych japońskich stronach internetowych, głównie po to by dowiedzieć się jakie zastosowanie ma myoga i znalazłam bardzo ciekawą i, jak na Japonię, nieco dziwaczną. Pomyślałam jednak, że jest to wystarczającą ciekawostką by się nią z Wami podzielić!
Otóż pierwszym wyszukaniem było zapytanie czy spożywanie imbiru japońskiego sprawi że będę głupi?.
Najprawdopodobniej wzięło się to z legendy o pochodzeniu tego gatunku. Historia, o ile dobrze ją zrozumiałam idzie tak:
Wśród uczniów Buddy był człowiek o szczególnie słabym umyśle, o nazwisku Zhou (周). Ponieważ zapomniał swojego imienia, jego mistrz zrobił flagę ze słowem specjalny wypisanym na niej i kazał mu nosić ją na plecach. Jednak Zhou zapomniał nawet nosić flagę i nie pamiętał swojego imienia aż do swojej śmierci, a wtedy z jego grobu wyrosła nieznana trawa. Jak się domyślacie, ta trawa to oczywiście imbir japoński.
Gdy przepuściłam znaki w nazwie myoga (茗荷) przez tłumacza, z ciekawości jakie może mieć znaczenie, okazało się jak zmiennie znaczeniowo są azjatyckie języki. Lingwistyczna pułapka!
Otóż pierwszy człon oznacza ogólnie imbir, natomiast drugi wyskakuje jako ładunek/obciążenie, w odniesieniu do rośliny zmienia znaczenie i oznacza podziemna łodyga. I to chyba tyle z ciekawostek, raczej po spożyciu imbiru japońskiego Wasza inteligencja nie ucierpi ;)
 |
| Młode pędy imbiru japońskiego, a konkretnie dwa ;) |
Uprawa imbiru japońskiego!
W sumie był to główny cel zakupu kłączy - uprawa imbiru japońskiego w doniczce na moim mikro-balkonie. Myślę, że moje uwagi i spostrzeżenia mogą być przydatne, bo w niektórych sklepach dostępne są sadzonki imbiru japońskiego i jego uprawa w Polsce jest możliwa.
Zacznijmy więc od tego jak posadziłam kłącze mojego imbiru.
Używałam uniwersalnego podłoża, które wydawało mi się idealne. Kłącza roślin imbirowatych zazwyczaj wsadzam na płasko, zakopując je w połowie w grunt, głównie ze względu na moją niecierpliwość - lubię widzieć co się dzieje w doniczce na bieżąco.
Oficjalne instrukcje uprawy wskazują jednak że należy sadzić je na głębokość 3 cm do bogatej, organicznej i przepuszczalnej gleby przy pH 5,5–7, czyli od lekko kwaśnych do zasadowych, stąd też moja logika przy ziemi uniwersalnej (to wcale nie tak, że kupowałam jakąkolwiek ziemię bo nie czytam po chińsku).
Kłącza posadziłam jakoś w połowie lutego, a pod koniec marca były już pierwsze pędy widoczne, zeszło to chwilę, ale weźcie pod uwagę, że na moim balkonie nie było ogrzewania, myślę że w polskich warunkach cieplarnianych może zejść około miesiąca.
W zasadzie najtrudniejszym etapem uprawy było właśnie uzyskanie pędów. Imbir japoński jest zdecydowanie mniej problematyczny w uprawie niż imbir lekarski i bardziej odporny niż kurkuma, którą co jakiś czas atakowały jakieś szkodniki, a imbiru nic nie tykało.
Podlewałam standardowo, gdy podłoże przeschło, w miarę regularnie. Niestety moja uprawa została przerwana przez przeprowadzkę, więc nie doczekałam się kwiatów i podejrzewam, że jest to raczej trudna rzecz do uzyskania w domowych warunkach. Aczkolwiek mogę się mylić.
 |
| Imbir japoński w połowie sezonu |
Słyszeliście o japońskim imbirze?
A może ktoś z Was uprawia i chciałby podzielić się doświadczeniami?
Daj znać w komentarzu!
